Mijn ervaring is dat de harde schokkende cijfers die aantonen dat onze samenleving in een vergaande staat van verval is, verholen wordt door het onwelriekende debat van de dag. Het debat tegen moslims en immigratie. Het verval wordt nauwelijks besproken maar harde racistische woorden als “etnisch monopoly op geweld” en “we moeten die kutmarokkanen vernederen” komen wel uit de mond van onze politieke leiders. De cijfers die aantonen dat onze samenleving in verval is en er een groep bestaat die zich steeds meer onttrekt aan financiële verplichtingen worden niet uitgesproken. Het wordt verzwegen dat een kleine groep gulzig graait uit onze gezamenlijke pot, het Bruto binnenlands product. Mensen in die groep hebben tot de verbeelding sprekende benamingen als nouveau riche, speculant, bestuursvoorzitter.
Het is nogal een bewering maar waar zijn die cijfers dan? Uit welke cijfers blijkt dat onze samenleving zich in een vergaande staat van verval bevindt. Waaruit blijkt dat wij de strijd verliezen, dat deze groep, geholpen door de overheid, onze samenleving kapot maken voor eigen gewin?
Het eerste duidelijke signaal was in 2011 een paar jaar na de bankencrisis. De Occupy beweging sliep op straat, deze protesten werden aanvankelijk hard aangepakt maar hun belangrijkste boodschap is blijven hangen “er bestaat een klasse apart, de rijke 1%”. In 2013 publiceert Piketty zijn boek “Kapitaal in de 21e eeuw” het haalde de journaals en in 2014 bezocht hij zelfs de tweede kamer, zijn boodschap, een toenemende ongelijkheid doordat het rendement op vermogen groter is dan de groei van de economie r>g. De wetenschappelijke raad voor regeringsbeleid schreef die zomer een rapport waarin wordt erkend dat deze toenemende ongelijkheid bestaat en de vrees wordt zelfs uitgesproken dat het zal leiden tot toenemend wantrouwen naar elkaar en de overheid. 2018 daags voordat het world economic forum in Davos plaatsvindt presenteert Oxam novib voor de 5e keer haar jaarlijkse rapport “reward work”. Hieruit blijkt dat in het jaar 2016-2017 45% van de toegenomen rijkdom in Nederland terecht is gekomen bij de rijkste 1%. Aandeelhouders halen hogere rendementen en salarissen in de top van het bedrijfsleven worden verhoogd met tientallen procenten per jaar. Dit ten koste van de gewone arbeider zijn inkomen en rechten.
Dit beeld is allang geen trend van de laatste paar jaar, dit beeld is een aardverschuiving welke zich in stilte in de schemering heeft afgespeeld zo laat ook het gedaalde AIQ cijfer zien. Een betrouwbare overheid zou dit kunnen corrigeren, echter onze overheid belast steeds minder de winsten van bedrijven. Het heeft sinds de jaren 80 de winstbelasting verlaagd van 48% naar 25% en wil daar nu weer 4% vanaf halen. De dividendbelasting wil het helemaal afschaffen en het hoogste tarief inkomstenbelasting zou met 2.5% moeten gaan dalen.
Om toch het onderwijs, zorg, politie en sociale zekerheid te kunnen betalen is de gewone arbeider steeds meer belasting gaan betalen. De verhouding tussen belasting op arbeid en kapitaal was volgens de Groene Amsterdammer in 1998 44 miljard om 42 miljard gulden, deze is nu 51 -21miljard euro, terwijl de Nederlandse economie (bbp) in die jaren gegroeid is van 389 naar 703 miljard. Ook is de overheid goederen en diensten steeds meer gaan belasten, het hoge btw tarief is in 2012 gestegen van 19 naar 21% en de plannen liggen klaar om binnenkort het lage BTW tarief te verhogen met 3%.
Ons land is een verre staat van verval, de financiering van onze samenleving komt steeds meer op de schouders van de hardwerkende arbeider te liggen terwijl het geld verdwijnt in de diepe zakken van de 1%. Het kapitaal wint, het telt zijn miljarden in miljoenen kostende kastelen En wij? wij drinken nog een zoete riesling uit Trier, de geboorte stad van Marx en kijken stoïcijns vooruit.
Jeroen Hoeksema
